Wat is het Cultuurmenu?
Het Cultuurmenu PO biedt het primair onderwijs in Den Haag en regio een educatief programma aan van 21 Haagse musea. Het programma is voor groep 1 tot en met groep 8. Het Cultuurmenu bestaat uit drie menu’s. De school doet mee met één van de drie menu’s. Ieder schooljaar bezoekt elke groep een ander museum uit het menu. Er is voorbereidend materiaal en verwerkingsmateriaal bij de lessen gemaakt. Beide zijn op deze site te vinden.
Drie menu’s en de doorgaande leerlijn
Bij het samenstellen van de menu’s is gelet op een gelijkwaardige verdeling van soorten musea. Leerlingen die jaren achtereen meedoen met het Cultuurmenu PO maken zo kennis met de diversiteit aan erfgoedinstellingen in hun directe omgeving. In de menu’s wordt de doorgaande leerlijn ‘Kennismaken met cultureel erfgoed’ aangeboden. Iedere erfgoedinstelling binnen menu 1, 2 en 3 geeft les aan een bepaalde groep en heeft gekozen voor een lesinhoud die zoveel mogelijk aansluit bij het schoolcurriculum, bij de leeftijd en de leerstof die op school gegeven wordt. De scholen worden bij inschrijving evenredig verdeeld over de menu’s.
Doelstellingen Cultuurmenu PO
- De leerling wordt in klassenverband in contact gebracht met diverse soorten erfgoedinstellingen van Den Haag en de regio;
- De leerling ervaart dat een erfgoedinstelling een plek is waar je: bijzondere collecties en verhalen aantreft en een verbinding kunt maken vanuit het dagelijks leven/het nu naar het verleden en de toekomst.
Om deze doelstellingen te bereiken vinden de musea het belangrijk dat leerlingen:
- vaker in schoolverband naar een museum gaan en hiermee een kans krijgen die ze van huis uit niet altijd wordt aangeboden;
- de verscheidenheid en rijkdom van het cultureel erfgoed binnen hun eigen stad en leefomgeving ervaren, zien en beleven;
- door het volgen van de cultuurmenulessen geïnspireerd raken en enthousiast worden, zodat ze zich op cultureel gebied verder kunnen ontwikkelen;
- ontdekken dat museumbezoek leuk en plezierig kan zijn en ervaren dat er veel te beleven is op het gebied van kunst en cultuur;
- een inspirerende leerervaring opdoen, door de andere omgeving waarin ze zich bevinden, en ze meer vanuit hun zintuigen kunnen waarnemen;
- met alle diverse achtergronden uit alle wijken van de stad Den Haag en de regio meedoen;
- uit aandachtwijken een extra kans krijgen om mee te doen;
- met taal en leerachterstanden zich veilig voelen in de musea en de cultuurmenulessen goed bij hen aansluiten.
Daarnaast willen de musea bereiken dat er een structurele samenwerking is met de scholen, zodat het inhoudelijk programma van het Cultuurmenu PO blijft aansluiten op het schoolcurriculum en bij de vakken die op school behandeld worden.
Doorgaande leerlijn ‘Kennismaken met cultureel erfgoed’, aansluiting vakken en kerndoelen
Het gezamenlijke doel van het Cultuurmenu is kerndoel 56 van het vak Kunstzinnige oriëntatie: ‘de leerlingen verwerven enige kennis over en krijgen waardering voor aspecten van cultureel erfgoed’. De tussendoelen die zijn samengesteld om dit kerndoel te kunnen bereiken zijn te vinden op pagina leerlijnen. In alle museumlessen wordt, naast Kunstzinnige oriëntatie met kerndoel 56, veel aandacht besteed aan Nederlandse taal. Per cultuurmenules is een keuze gemaakt uit de bijbehorende kerndoelen 1 t/m 12. Ook de kerndoelen 54 en 55 van Kunstzinnige oriëntatie zijn in de lessen opgenomen omdat binnen het Cultuurmenu een grote diversiteit vertegenwoordigd is aan erfgoedinstellingen waaronder: kunsthistorisch, natuurhistorisch, media en cultuur, historisch en wereldoriëntatie. Een overzicht van alle vakken met bijbehorende kerndoelen die in de cultuurmenulessen zijn opgenomen, staan per museum en lesomschrijving in deze brochure. De cultuurmenules richt zich steeds op de leerlingen van een klas/groep en de collectie met bijbehorende verhalen vormen het uitgangspunt van de les.
Didactische aanpak van de lessen
Alle cultuurmenulessen voldoen aan een aantal didactische richtlijnen.
Deze hebben als doel:
- de leerlingen basisvaardigheden bij te brengen op het terrein van waarneming, verbeelding, conceptualisering en analyse. De leerlingen ontwikkelen deze vaardigheden via oriënteren, onderzoeken, produceren en reflecteren, zie pagina leerlijnen;
- een bijdrage te leveren aan taalontwikkeling;
- bij te dragen aan de ontwikkeling van creativiteit;
- rekening te houden met de ‘21st century skills’;
- een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van burgerschap en cultureel zelfbewustzijn.
Praktische informatie
Het is belangrijk dat de leerlingen goed voorbereid zijn op de lessen! Vanaf begin september 2022 zijn alle lesmaterialen online. Het gebruik van de lesmaterialen draagt bij aan het welslagen van de les. Leerlingen zullen de les beter in de context kunnen plaatsen als ze voorbereid zijn op het museumbezoek en de cultuurmenules na afloop in de klas reflecteren.
Inschrijven voor schooljaar 2022/2023
Inschrijven kan vanaf 10 mei 2022 tot en met 26 augustus 2022 (tot een week na de zomervakantie) via de website www.cultuurmenu.nl. Scholen die al eerder hebben meegedaan ontvangen hiervoor een e-mail. Hierin is een link opgenomen naar de website waarin online de lessen kunnen worden aangevraagd. Aanmeldgegevens voor dit systeem worden in de e-mail verstrekt.
Scholen die niet eerder hebben meegedaan schrijven zich online in via www.cultuurmenu.nl Na de inschrijving ontvangt de school de inloggegevens voor het aanmeldsysteem.
Na het aanmelden maakt de school een keuze voor menu 1, 2 of 3. Er worden ook een aantal noodzakelijke gegevens gevraagd waaronder schoollocatie, contactpersoon, schooltype, opstapplaats voor de bus en het factuuradres. Op volgorde van binnenkomst wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de menuvoorkeur.
Opgeven van groepen
De school wordt gevraagd de deelnemende groepen op te geven. Scholen die al eerder hebben deelgenomen kunnen hierbij gegevens van vorig jaar overnemen. De gegevens die per groep gevraagd worden zijn:
- Leerjaar
- Groepsnaam
- Aantal leerlingen
- Naam leerkracht
- Uit te sluiten data en dagdelen: het is belangrijk de vraag te beantwoorden wanneer de groepen niet kunnen, denk aan zwemlessen, marge/studiedagen, paas-kerst-jaarfeestvieringen etc.
Definitief rooster en het beheren in het account van de school
Na het sluiten van de inschrijvingsperiode worden de data voor de museumlessen ingeroosterd. Zodra het rooster gemaakt is, ontvangt de school hierover per e-mail bericht. De lessen starten vanaf 5 september 2022. Dit schooljaar starten we iets eerder om meer lesmomenten te creëren i.v.m. een eventuele corona-lockdown in de wintermaanden. De school krijgt vervolgens een week om wijzigingen in het rooster door te geven. Daarna staan de geplande lessen vast en is het rooster definitief. U geeft dit aan door op de bevestigingsknop te drukken. U beheert het rooster in het eigen account van de school.
Annuleren
Het is altijd mogelijk om een les te annuleren. De reden van annulering bepaalt of de klas in aanmerking komt voor een vervangende les. Restitutie van het lesgeld vindt bij annulering niet plaats, tenzij het gaat om een geval van overmacht of een uitzonderlijke situatie (extreme weersomstandigheden, plotselinge ziekte). Op het account van de school kunnen de lessen geannuleerd worden. Daar wordt ook gevraagd om de reden en of er een ander lesmoment wordt gewenst. Afhankelijk van de reden krijgt de school een vervangende datum voor de les. Deze vervangende les kan in rekening worden gebracht als de reden van annulering niet valt onder een situatie van overmacht.
Wilt u een reservering annuleren die niet binnen 24 uur plaatsvindt, wijzig dan in uw account de reservering en klik onderaan in het venster op knop ‘Annuleren’. Volg hierna de instructie op het scherm. Kan de reservering niet meer worden geannuleerd, wilt u of een andere datum voorstellen of iets anders doorgeven, klik dan (in de lijst met reserveringen) rechts op de berichtknop bij de juiste reservering.
Of de groep in aanmerking komt voor een andere les, hangt af van de reden van annulering, er wordt via een mailberichtensysteem een andere les gezocht. Uitzonderingsgevallen worden apart door het Projectenbureau Haagse Musea beoordeeld.
Bij een annulering van een les krijgen de school, het museum en de busmaatschappij een e-mail en de les krijgt de status ‘geannuleerd’. In geval van een geldige wijziging volgt er contact met de helpdesk: cultuurmenu@bezoekplanner.nl. Na bevestiging van de nieuwe afspraak krijgen de geregistreerde contactpersonen, de school, het museum en de busmaatschappij een bevestigingsmail
Verhindering van de groep binnen 24 uur voor aanvang van de les
Als binnen 24 uur voor aanvang van een les blijkt dat een groep verhinderd is, dit graag z.s.m. doorbellen aan de hotline: 0174-315090. Bellen met de hotline kan op werkdagen tussen 8.00 uur en 17.00 uur.
Relevante wijzigingen voor het rooster doorgeven
Nadat u het definitieve rooster hebt kunt u alle relevante zaken als: wijziging aantal leerlingen, adreswijziging, opstapplaatswijziging, achteraf splitsing van groepen via het account van de school doorgegeven. Op de homepage staat een berichten icoon met ‘stuur een bericht’. U kunt eventueel ook nog een e-mail sturen aan de helpdesk: cultuurmenu@bezoekplanner.nl.
Inschrijvingsstop
De belangstelling voor het Cultuurmenu is enorm gegroeid de afgelopen jaren. Er kan een bepaald maximumaantal scholen deelnemen. Inschrijving zal geschieden op volgorde van aanmelding.
Kosten per leerling
Deelname aan de lessen kost € 6,25 per leerling. Dit bedrag is inclusief het busvervoer en het lesmateriaal.
Groepsgrootte
De maximale omvang van de groep wordt per museum bepaald. Dit is te vinden in deze brochure en op de website www.cultuurmenu.nl. Als de groepsgrootte op het moment van vertrek zal afwijken van het aantal dat bij inschrijving is opgegeven, geef dit dan tijdig door aan cultuurmenu@bezoekplanner.nl Dit is belangrijk voor het museum en het aantal zitplaatsen in de bus. De groep wordt gesplitst als er voor een les een grotere groep leerlingen is opgegeven dan is toegestaan.
Aantal begeleiders
Bij iedere lesomschrijving in de brochure en op de website wordt het gewenste aantal begeleiders genoemd. In verband met het aantal zitplaatsen in de bus, is het helaas niet mogelijk om meer begeleiders mee te nemen dan wordt aangegeven.
Lestijden en tijdsduur van de les
De vaste lestijden van het Cultuurmenu zijn: 9.15 uur, 10.45 uur en 13.30 uur. De lessen duren 75 minuten.
Ophaaltijden busvervoer en rooster
De standaard ophaaltijden van de bus zijn een half uur voor aanvang van de les: 8.45 uur, 10.15 uur en 13.00 uur. N.B. Als er meer dan een half uur rijtijd nodig is om de groepen op te halen dan belt de busmaatschappij naar de school.
Om ervoor te zorgen dat de lessen op tijd kunnen beginnen wordt u als school verzocht erop toe te zien dat de groepen op tijd klaar staan om met de bus mee te gaan. Gezien de grote verkeersdrukte, vooral in de ochtendspits, is het belangrijk dat de bus op tijd kan vertrekken. Als de groep te laat komt, kan de erfgoedinstelling niet de gehele les geven, omdat er aansluitend vaak volgende museumlessen gepland staan.
Evaluatieformulieren en klankbordvergadering
Op de website van het Cultuurmenu staan zowel evaluatieformulieren voor de leerkrachten, als voor de directie/cultuurcoördinatoren. Ingevulde formulieren komen terecht op het Projectenbureau Haagse Musea en bij het betreffende museum waar de les is gevolgd. Hierdoor is het mogelijk de cultuurmenulessen zo optimaal mogelijk te laten verlopen. Ieder jaar vindt er een klankbordvergadering plaats waarvoor alle scholen een uitnodiging ontvangen. Na de lessen krijgt de leerkracht een brief uitgedeeld waarop staat hoe dit werkt, het is altijd vrijblijvend om hier aan deel te nemen.
Hoe de leerlingen zich gedragen bij museumbezoek
Wij vragen u om uw leerlingen vooraf te vertellen hoe zij zich in de musea moeten gedragen. Ook vragen wij u tijdens het bezoek hierop toe te zien.
Opsplitsen in 2 groepen
Bij de meeste musea wordt de groep in twee gelijke groepen verdeeld. Het is fijn als de leerkracht dit vooraf al bekend heeft gemaakt aan de leerlingen en begeleiding.
Start Cultuurmenu begin september 2022
De school beheert zelf het rooster vanaf het moment van inschrijven en opgeven van de groepen. De eerste cultuurmenulessen zullen in september van start gaan en lopen tot de kerstvakantie, de tweede lesperiode start direct na de kerstvakantie tot en met april 2023.
Busvervoer of lopend naar het museum
Het Projectenbureau Haagse Musea regelt busvervoer van de school naar de instellingen. De busmaatschappij waarmee wordt gewerkt is BAB VIOS Touringcars te Wateringen. Als de school binnen een straal van 500 meter bij een museum gevestigd is, wordt gevraagd lopend naar het museum te gaan. Op het online- inschrijfformulier kunt u dit aangeven. Geen gebruik maken van busvervoer heeft geen invloed op de prijs per leerling.
Menu 1
| Groep | Instelling | Titel les | Thema’s van de les | |
|---|---|---|---|---|
| 1/2 | Mauritshuis |  |
Meester Muis zoekt Meestermengers | kunst, kleuren, schilderijen, vroeger |
| 3 | Haags Historisch Museum |  |
Haagse Ikkie | identiteit, omgeving, stad, dorp, vroeger, nu, toekomst |
| 4 | Kunstmuseum |  |
Meer en mooi verzamelen | leefomgeving, samenwerken, identiteit, ontdekken, vroeger en nu, kunst, verzamelen, materialen, kiezen, technieken, tentoonstelling |
| 5 | Museon – Universum |  |
De wereld op je bord Eetgewoonten in andere landen |
voeding, gezondheid |
| 6 | Museum Rijswijk |  |
Papier vormen | burgerschap, identiteit, kunst, milieu, materialen, omgeving, met elkaar samenleven, toekomst, duurzaamheid |
| 7 | Rijksmuseum de Gevangenpoort |  |
Moord in de poort | burgerschap, toekomst oorzaak/ gevolg, ontdekkend-leren, bronnenonderzoek, samenwerken, inleven in een ander, arm en rijk |
| 8 | West Den Haag |  |
Hedendaagse kunst in de voormalige Amerikaanse ambassade | maatschappij, hedendaags Haags |
Menu 2
| Groep | Instelling | Titel les | Thema’s van de les | |
|---|---|---|---|---|
| 1/2 | Kinderboekenmuseum |  |
Een brief voor Aap | samenleven, samen spelen, dieren, communicatie, kunst |
| 3 | Galerij Prins Willem V |  |
De verzameling van Prins Willem V | Kunst, materialen, omgeving, verhalen, vroeger/ nu |
| 4 | Louwman Museum |  |
Ken je het verhaal van de Peka het paard en Otto de auto | vervoer, techniek en vroeger/nu |
| 5 | Museum Panorama Mesdag |  |
Met Mesdag mee naar de zee | kunst, stad, dorp, natuur, vroeger |
| 6 | Afdeling Monumentenzorg en Welstand |  |
Wauw, de Hof van Wouw | wonen, samenleven, plattegronden, stad, religie, vroeger, nu, voor elkaar zorgen, arm en rijk |
| 7 | Nationaal Archief |  |
Check, check dubbel check! | communicatie, burgerschap |
| 8 | Museum Prinsenhof Delft |  |
In de voetsporen van de Prins | vroeger, nu, oorlog, burgerschap, mensenrechten, religie |
Menu 3
| Groep | Instelling | Titel les | Thema’s van de les | |
|---|---|---|---|---|
| 1/2 | Muzee Scheveningen |  |
Kijk, een schelp! | bewegen, dieren, materialen, milieu, natuur, omgeving, onderzoeken |
| 3 | De Mesdag Collectie |  |
Mesdag en de zee | kunst, vroeger, nu, natuur, dieren, werken, wonen, milieu, gelijke kansen |
| 4 | Huis van het boek |  |
Ingewikkelde letters | communicatie, kunst, vroeger, nu |
| 5 | Museum Bredius |  |
Ik zie, ik zie wat jij niet ziet | probleem oplossen, creatief denken, sociale en culturele vaardigheden, zelfregulering, samenwerken, communiceren |
| 6 | Fotomuseum Den Haag |  |
Begrijpend kijken voor fotografen | kunst, communicatie, social media, techniek, maatschappij, leefomgeving, identiteit, ontdekken |
| 7 | Archeologie |  |
Komt dat zien! Maak een tentoonstelling met archeologische vondsten | wonen, voedsel, samen leven, samen spelen, identiteit, werken, omgeving, stad, vroeger, nu |
| 8 | Vredespaleis |  |
Vrede maak je niet alleen | samen, samenwerken, over je grenzen heen kijken, oorlog, vrede |